Bouw van productielocaties (Clusters) en de behandelingsinstallatie op deze locaties.

 

 

De verkenningsput Slochteren 2 wordt getest !

 

 

Toen na de boringen Slochteren 1   (1959) en Slochteren 2  (1960)  duidelijk was, dat onder de provincie Groningen een zeer groot gasveld was aangetoond, werd in 1961 al snel begonnen met de bouw van de 1e cluster Slochteren.

In totaal werden tussen 1961 en 1986  --  29 productielocaties verspreid over het gasveld aangelegd. De laatste de Pauwen kwam in 1986 gereed.

Alle 29 oorspronkelijke locaties telden  ruim 300 productieputten.

Na sluiting van recent een 8 tal locaties, i.v.m. aardbevingen en eerder in de jaren 90 al 4 zijn er nu nog 17 over, met nu nog ca. 200 productieputten.

 

Overzichtskaart ligging productielocaties op het gasveld Groningen.

Aardgas komt voor in hoogcalorisch gas met een hoge verbrandingswaarde. Naast hoogcalorisch gas komt ook nog laagcalorisch gas voor met een lage verbrandingswaarde. Allebei kunnen ze als energiebron gebruikt worden.

Aardgas is in tegenstelling tot aardolie gemakkelijk winbaar. Het is licht en door de hoge druk in het reservoir stroomt het uit zichzelf via de put naar boven.

Het gas, wat uit de put naar boven stroomt is nog niet geschikt voor gebruik en aflevering. 

Om het gas wat met een temperatuur  van 100 graden Celsius en onder zeer hoge druk meer dan 200 bar uit de put stroomt, bruikbaar te maken voor de consument, ondergaat het in speciale behandelingsinstallaties een aantal behandelingen.

 

Als 1e wordt het gas gedroogd, waardoor het mee geproduceerde water wordt verwijderd. dat gebeurt door de druk aanzienlijk te verlagen. Het water moet worden verwijderd, omdat waterdam samen in menging met CO2 (kooldioxide)  en H2S (zwavelwaterstof) corrosie kan vormen in het leidingnet. 

Gelijk met het water, worden ook de zware koolwaterstoffen het Condensaat een soort licht benzine uit het gas verwijderd. Het vrijkomende water, wordt bij Borgsweer terug geïnjecteerd in de formatielaag.

Het vrijkomende condensaat wordt opgeslagen in het tankpark Delfzijl en later per schip afgevoerd naar raffinaderijen in Pernis. 

Ten slotte wordt de temperatuur van het gas, wat tijdens de behandeling was gedaald to -12 gr. C. weer opgevoerd en met gereduceerde druk afgeleverd aan de Gasunie.

 

Tankpark Delfzijl, hier wordt het aardgas-condensaat opgeslagen in grote opslagtanks. 

 

Tijdens de drukverlaging van het gas, loopt de temperatuur terug naar -12 gr C.

Hierdoor vormt zich ijs op sommige vaten van de installatie. 

 

 

 

 

Locatie Borgsweer. Hier wordt het bij de productie vrijkomende water teruggepompt in de formatie.

 

______________________________________________________________________________________________________________________________________________

Aanleg van de productie- behandelingsinstallaties vanaf begin zestiger jaren:

 

Slochteren 1961

 

De ontdekking van het Gasveld Groningen is een veld van enorme omvang, met een enorme voorraad aan aardgas.

 

De bouw van productielocaties (behandelingsinstallatie) kan dan ook beginnen. Op de foto links, de opbouw van de locatie Slochteren.

De bouw van de eerste productielocatie Slochteren 1961

Er wordt voortvarend doorgewerkt aan de bouw van locatie Slochteren.

 

Op de locaties welke werden gebouw in de jaren 60 t/m 80, stonden de controle-regelkamers. 

 

Op het voorterrein van de locatie stond de zgn. doodpomp manifold. Hiermee is veelvuldig testwerk gedaan op locatie Slochteren.

Op locatie Slochteren werden in de beginjaren veel testen gedaan met doodpompen van putten en schonen van nieuw geboorde putten.

Een behandelingsinstallatie, is een wirwar van buizen, cilinders, opslagtanks, etc.

Bij de behandeling van het gas, wordt glycol gebruikt, om bevriezing van het buizenstelsel te voorkomen.

Condensaat wordt gescheiden en tijdelijk opgeslagen in grote tanks.

Na behandeling wordt het gas aan het eind van de behandelingsinstallatie afgevoerd naar het grote transportnet van de Gasunie.

 

Buiten de locatie staat een fakkelinstallatie. Deze wordt gebruikt, tijdens onderhoudswerk aan de installatie, om deze drukvrij te maken.

Affakkelen van gas tijdens onderhoudswerkzaamheden bij Noordbroek.

In de beginjaren toen de druk op het reservoir nog ruim 300 bar was, zag je soms enorm spectaculaire vlammen op de fakkeltorens.

 

Tussen 1961 en 1986 een periode van 25 jaar, worden op het gasveld Groningen in totaal 29 productielocaties (Clusters) afgebouwd.

De laatste is op de Paauwen, nabij Overschild.

______________________________________________________________________________________________________________________________________________

In de negentiger jaren, werden alle behandelingsinstallaties op de locaties vernieuwd.

Dat betekende ook het einde en de val van de meeste grote fakkeltorens.

 

Hoge fakkeltoren op locatie Zuiderpolder nabij Midwolda.

Nederland ontwaakt.

De grote fakkeltoren ca. 60 m. hoog bij de locatie Zuiderpolder wordt omver getrokken.

Deze fakkeltoren heeft jarenlang dienst gedaan, maar het einde is daar.

Wat na de val overblijft is een hoop verwrongen staal.

Begin zestiger jaren, werd er een groot transport netwerk aangelegd om het gas door heel Nederland te transporteren.

Het transportnetwerk aanleggen, was een enorme klus. De buizen werden aan elkaar gelast en in diepe sleuven in de grond gelegd. Onder watergangen en belangrijke grote wegen door, werd hierbij geboord.

 

Grote kranen en Caterpillars lieten de buizen in de gegraven sleuf zakken.

De enorme buizen met een diameter tot 1 m werden voorbehandeld en voorzien van een speciale coating om ze tegen corrosie te beschermen. Aan de buitenzijde werden ze beschermt met een bitumencoating.

Door het hele land werden honderden kilometers vn deze buizen gelegd.

______________________________________________________________________________________________________________________________________________

In de negentiger jaren, worden de oude behandelingsinstallaties vervangen door nieuwe.

 

De nieuw te bouwen installaties, moeten zorgen voor een gegarandeerde vlotte levering van het gas. De gebruikte technieken hiervoor zijn duidelijk verbeterd te opzichte van de oude bestaande installaties.

Enkele locaties worden in die periode ontmanteld en buiten gebruik gesteld. Dit waren de locaties Uiterburen Zuidbroek, Noordbroek, Nieuw-Scheemda en Midwolda.

De locaties Froombosch en Sappemeer werden omgebouwd tot zgn.  satelietlocatie en gekoppeld op dicht bijliggende buurlocaties.

 

Bovenstaande foto's:   De opbouw van de nieuwe behandelingsinstallatie op locatie de Eeker te Scheemda.

 

Weer een hele klus, de vervanging van de installaties. Maar met deze modernisering, blijft levering gewaarborgd. 

 

In het oog springen de 2 grote tanks voor opslag van het condensaat.

Ook de putafsluiters worden gemoderniseerd. Deze zijn ook op afstand te bedienen, voor levering van gas.

 

Foto rechts:

 

Er worden ter vervanging van de grote vervallen fakkeltorens, veel kleinere lage fakkelpijpen op de locatie gebouwd. De oude torens stonden op enige afstand buiten de locaties

In tegenstelling tot het oude systeem, brand er op de fakkelpijpen geen klein waakvlam meer. Wat verspilling en milieu ten goede komt.

Foto boven gemaakt op 19 februari 2021      Aanzicht van een in de negentiger jaren vernieuwde productielocatie Zuiderveen, bij Noordbroek.

Op de foto rijd op de rondweg van de locatie een vrachtwagen met en containerunit van de (P&A - opruimtoren), die hier een put moet verwijderen. 

Zo langzamerhand, tekent zich het einde van de gaswinning uit het Gasveld Groningen aan in het jaar (2022)

 

 

 

 

Wanneer het gas in de behandelingsinstllatie is voorbehandeld en gebruiksklaar gemaakt is voor de consument, verlaag het de locatie via het transportnet naar de overslagstations van de Gasunie.   FOTO rechts.